بررسی مقایسه ای قصص قرآنی مثنوی با تفسیر طبری

چکیده بیشک مولوی، بزرگترین شاعریاست که توانسته، داستانهای قرآنی را در شعر خود به طور گسترده به کار گیرد و مثنوی او گنجینهای از ادبفارسی و عرفان اسلامی است که مولانا در آن قصص قرآنی را به رشتهی نظم میکشد و آنها را بهانهای، برای بیان و تفسیر عقاید و اندیشههای عالی عرفانی خود قرار میدهد. همانگونه که از عنوان رساله برمیآید، هدف اساسی این تحقیق، بررسی قصص قرآنی مثنوی و مقایسهی آنها با تفسیر طبری است. ساختار تحقیق حاضر، شامل چهار فصل است: در فصل اول، به تعریف و شناخت مفاهیمی چون ادبیات، داستان، قصه، تفسیر، تأویل و... پرداختهایم. فصل دوم زندگینامه، آثار مولوی و طبری و نیز معرفی و شناخت هرچه بیشتر این دو اثر را شامل میشود. در فصل سوم که به قصص قرآنی مثنوی اختصاصیافتهاست، ضمن ارزیابی این قصص، تفاسیر وتأویلات مولانا از این قصص را در این بخش گنجاندهایم. فصل چهارم، قصههای قرآنی مثنوی را که درتفسیر طبری موجود بوده، به همراه نظرات و تفاسیر طبری از این قصهها در برمیگیرد. نتایج حاصل از پژوهش این نکته را آشکار میکند که مولوی در مثنوی، آزادانه به تفسیر و تأویل این قصص پرداخته است و در مواردی به دخل و تصرف دستزده، اصل قصه را تغییر داده- است، حال آنکه طبری، جانب احتیاط را رعایت کرده و تأویلات شخصی کمتری ارائه کرده است. مولانا در مواردی در چگونگی نقل قصص، نگاهی به تفسیر طبری داشته است و هر دوی این شاعر و مفسر از داستان، جهت تعلیم مضامین اخلاقی و عرفانی بهره بردهاند. کلید واژه: مولوی، مثنوی، قصص قرآنی، تفسیر طبری